چگونه فرش دستبافت اصل کاشان را بشناسیم

در کاشان اغلب فرش به نام قالی معروف است و بیشتر از اصطلاح قالی استفاده میشود . قالی کاشان را باید از بافت آن (بافت فرش کاشان از نوع بافت لول است ) ، نوع گره استفاده شده در آن ( که گره بافت فارسی هست یا گره نامتقارن ) شناخت . متاسفانه بعضی از بافندگان درحین بافت از گره جفتی استفاده می نمایند که این کار در فرش نوعی تقلب محسوب شده و از ارزش فرش می کاهد . ما در این مقاله اطلاعاتی در مورد شناسایی فرش دستبافت کاشان ارائه می دهیم تا با مطالعه ان آگاهی خود را در این زمینه افزایش دهید .

راههای تشخیص فرش دستبافت اصل کاشان

یکی از راههای تشخیص گره جفتی این است که فرش تو خالی می باشد ؛  تشخیص این موضوع نیاز به تجربه بالایی دارد . راه دیگر این است که با درفش گره فرش را از پشت آن درآورده و با مشاهده آن می توان پی برد که در فرش از گره جفتی استفاده شده است یا نه . موضوع دیگری که کمک میکند تا فرش اصل کاشان را بشناسیم طراحی و رنگ آمیزی منحصر به فرد آن است . امروزه بیشتر از نقشه لچک و ترنج در فرش دستبافت کاشان استفاده می شود که به لچک وترنج شاه عباسی معروف است .( در متن قالی از گردش ختایی استفاده می شود که در آن از گلهای شاه عباسی استفاده شده اما درفرش های دستبافت اصفهان از اسلیمی هم در متن فرش یا بوم قالی استفاده می گردد )

+ محصولات :  برای خرید فرش دستباف کلیک کنید

– رنگ های مصرفی در فرش دستبافت کاشان

رنگ های فرش اصل کاشان در گذشته لاکی ( قرمز ) ، سرمه ای ، سبز مله ای ، کرم ، چهره ای ، دوغی ، آبی الماسی و غیره بوده که قالی های بوم لاکی و بوم سرمه ای از شهرت بیشتری برخوردارند . اما امروزه با تغییر سلیقه ها و نوع دکوراسیون  خانه ها بیشتر از فرشهایی با زمینه ی کرم با حاشیه مسی ، ارده ای و یا خاکی استفاده می شود .

– چله کشی در فرش دستبافت چیست ؟

مورد دیگری که می تواند کمک کند تا فرش کاشان را بهتر شناسایی کنیم نوع چله کشی آن است که به چله کشی فارسی معروف است . در این نوع چله کشی می توان فرشهایی با طول زیاد تولید نمود .می توان یکی از مهمترین تفاوت های کاربردی چله کشی فارسی را با چله کشی ترکی در همین نکته دانست . در کاشان در حین بافت فرش ، پرز قالی را قیچی می نمایند اما در بعضی نقاط کشور بخصوص مناطق ترکی باف ، این عمل انجام نمی شود . بعد از اینکه مقداری از نقشه فرش بافته شد ، عملیات پایین کشی توسط استادکاران ماهر انجام می شود . فرش در پایین دار جمع می گردد و دوخته می شود ، بعد از بافت فرش به مرحله ی پرداخت می رود و سطح روی فرش با تیغه های مخصوص یکنواخت و صاف شده و پرزها کمی کوتاه می شود که در این مرحله بر زیبایی فرش بسیار افزوده خواهد شد . بعد از این مرحله فرش به مرحله نظافت می رسد ( با آب و کف صابون و دستمال تمیز ) و آماده استفاده می گردد.

+ محصولات :  برای خرید فرش دستباف کاشان کلیک کنید

– ابعاد فرش دستبافت کاشان

در قالی دستبافت کاشان برای مشخص نمودن ظرافت آن از خانه شمار استفاده می شود ، مثلا فرش ۴۸ خانه یا ۶۴ خانه و غیره که به عنوان مثال گفته می شود فرش ۶۴ خانه ۱۲ متری یا ۷۲ خانه ی ۹ متری و به همین صورت محاسبه می گردد . در این قسمت باید بیان داشت که فرش ۱۲ متری ۷۲ خانه از ۶۴ خانه ظریف تر است یا فرش ۹ متری ۷۲ خانه از ۱۲ متری ۷۲ خانه ظریف تر می باشد . وقتی گفته می شود فرشی ۵۸ خانه است ، این عدد را در ۱۰ ضرب می کنیم می شود ، ۵۸۰ ریشه که این تعداد ریشه های فرش تا نصف عرض آن است ، یعنی کل عرض فرش ۱۱۶۰ ریشه دارد .

فرش کاشان در رج شمارهای مختلف تولید می شود ( البته در کاشان از اصطلاح رج شمار استفاده نمی شود و ما در این مقاله برای انتقال مطلب ازآن استفاده می کنیم ) از ۳۰ الی ۶۰ رج بافته می شود به ندرت فرشهایی با رج شمار بالاتر هم دیده می شود ، عمده فرش کاشان با پشم یا کرک تولید می گردد ، که در بعضی از فرش ها از ابریشم در گلهای آن استفاده می شود که به فرش گل ابریشم کاشان معروف است و بسیار زیبا و چشم نواز است . فرشهای نفیسی در گذشته در کاشان تولید شده که در موزه های بزرگ دنیا نگهداری می شود و شهره فرش کاشان را جهانی نموده اند . جالب است بدانیم که در سال ۱۳۹۶ همزمان با مسابقات المپیاد فرش دستبافت در دانشگاه کاشان از لوح ثبت جهانی فرش کاشان رونمایی گردید . اندازه های معروف فرش کاشان ۱۲ متری  ، ۹ متری  ، ۶ متری و قالیچه می باشد که امروزه از تولید ۱۲ متری کم شده و اندازه های دیگر بیشتر تولید میشوند . تولیدفرش های امروزی کاشان بیشتر نقشه ی تقدیسی ، نقشه معرفتی بوده که از شهرت بیشتری برخوردار هستند .  بیشتر تولیدات که در کاشان و حومه ی آن انجام می شود به بازار فرش کاشان منتقل شده و در آنجا به فروش می رسد .

– آیا می توان کاشان را شهر فرش نامید ؟

با توجه به اینکه کاشان قطب تولید فرش ماشینی کشور بوده و تقریبا ۸۵% کارخانه های تولید فرش ماشینی در این شهر قرار دارند و سابقه ای طولانی در تولید فرش دستبافت داشته و تولیدات آن نیز در بزرگترین موزه های دنیا موجود می باشد و آوازه فرش کاشان را جهانی نموده ، می توان کاشان را شهر فرش نامید . کشورچین نیز برای اینکه بتواند از برچسب و برند فرش دستبافت کاشان استفاده نماید شهرکی در یکی از مناطق چین احداث نموده و نام آن را کاشان قرار داده تا بتواند ادعا کند که تولیدکننده فرش کاشان است که این موضوع نشان می دهد آوازه فرش کاشان تا چه اندازه جهانی می باشد . البته بسیاری از شهرهای ایران صاحب سبک در طراحی فرش بوده و آنها نیز خود شهر فرش می توانند باشند به عنوان مثال ؛ شهر تبریز ، اصفهان ، شیراز و غیره اما کاشان هم در زمینه تولید فرش دستبافت و هم در زمینه فرش ماشینی فعال بوده و به صورت گسترده در این زمینه فعالیت دارد و احتمالا به همین دلیل نام شهرفرش بیشتر به این شهر برازنده باشد .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *